Tick-Borne

BORELIOZA 2023

Zachorowalność na boreliozę z Lyme w Polsce w 2023 roku

Borelioza z Lyme w Polsce 2023Borelioza z Lyme to najczęściej diagnozowana choroba odkleszczowa w Polsce. Wywoływana jest przez bakterie z rodzaju Borrelia, przenoszone głównie przez kleszcze Ixodes ricinus. W 2023 roku w Polsce zarejestrowano aż 25 285 przypadków boreliozy, co odpowiada średniej zapadalności 67,1 na 100 000 mieszkańców.

Czy choroba z Lyme występuje równomiernie w całym kraju?

Zdecydowanie nie. Na mapie Polski widoczne jest wyraźne zróżnicowanie regionalne w liczbie zachorowań.

Najwięcej przypadków boreliozy w 2023 roku odnotowano w województwach:

  • Małopolskim – 4213 przypadków,

  • Śląskim – 3387 przypadków,

  • Mazowieckim – 2703 przypadki.

Najmniej przypadków zarejestrowano w:

  • Świętokrzyskim – 604 przypadki,

  • Opolskim – 715 przypadków.
  • Lubuskim – 758 przypadków,

Gdzie ryzyko zachorowania na boreliozę było największe?

Najwyższą zapadalność (czyli liczbę zachorowań w przeliczeniu na 100 000 mieszkańców) odnotowano w:

  • Małopolskim – 122,9 na 100 tys.,

  • Podlaskim – 96,0,

  • Warmińsko-Mazurskim – 95,2.

Najniższą zapadalność miały województwa:

  • Dolnośląskie i Wielkopolskie – po 36,4,

  • Łódzkie – 38,2,

  • Kujawsko-Pomorskie – 39,4.

Hospitalizacje – czyli jak często przebieg boreliozy był poważny?

W 2023 roku hospitalizacji wymagało 1155 osób, co stanowiło 4,6% wszystkich chorych.

Najwięcej hospitalizacji odnotowano w:

  • Śląskim – 137 osób (4,0%),

  • Łódzkim – 122 osoby (13,5% – najwyższy odsetek w kraju),

  • Małopolskim – 114 osób (2,7%).

Najniższy odsetek hospitalizacji zanotowano w:

  • Małopolskim – 2,7%,

  • Zachodniopomorskim i Pomorskim – po 2,9%,

  • Lubuskim – 3,2%.

Jak wygląda sytuacja w poszczególnych województwach?

Dla lepszego zobrazowania sytuacji w różnych częściach Polski, poniżej prezentujemy krótkie podsumowanie danych z każdego województwa:

Dolnośląskie

W województwie dolnośląskim odnotowano 1050 przypadków boreliozy z Lyme, co daje zapadalność na poziomie 36,4 przypadków na 100 tys. mieszkańców. Pod względem liczby przypadków Dolnośląskie zajmuje 11. miejsce, natomiast pod względem zapadalności 15. miejsce w kraju. Hospitalizacji wymagało 80 osób, co stanowiło 7,6% wszystkich przypadków – jeden z najwyższych odsetków w Polsce.

Kujawsko-Pomorskie

W kujawsko-pomorskim liczba zachorowań wyniosła 788, co przekłada się na zapadalność 39,4 na 100 tys. mieszkańców. Województwo zajmuje 13. miejsce pod względem liczby przypadków oraz 13. miejsce pod względem zapadalności. Hospitalizacji wymagało 42 osoby (5,3% wszystkich przypadków).

Lubelskie

W województwie lubelskim zgłoszono 1572 przypadki, co przekłada się na zapadalność 77,9 na 100 tys. mieszkańców. To daje 6. miejsce pod względem liczby zachorowań i 7. miejsce pod względem zapadalności. Hospitalizowano 75 osób (4,8% przypadków).

Lubuskie

W województwie lubuskim odnotowano 758 przypadków, co oznacza zapadalność 77,5 na 100 tys. mieszkańców8. miejsce w Polsce. Pod względem liczby przypadków Lubuskie zajmuje 14. miejsce. Hospitalizacji wymagało 24 osoby, co stanowi 3,2% przypadków.

Łódzkie

W łódzkim odnotowano 906 przypadków boreliozy, co przekłada się na zapadalność 38,2 na 100 tys. mieszkańców14. miejsce w kraju. Liczba przypadków plasuje region na 12. miejscu. Hospitalizacji wymagało 122 osoby, co stanowi 13,5% – najwyższy odsetek w kraju.

Małopolskie

W małopolskim zgłoszono 4213 przypadkównajwięcej w kraju. Zapadalność wyniosła 122,9 na 100 tys. mieszkańców – również najwyższa w Polsce. Hospitalizacji wymagało 114 osób (2,7%), co jest jednym z najniższych odsetków.

Mazowieckie

W mazowieckim liczba przypadków wyniosła 27033. miejsce w kraju. Zapadalność osiągnęła poziom 49,1 na 100 tys. mieszkańców (12. miejsce). Hospitalizowano 88 osób (3,3% wszystkich przypadków).

Opolskie

W opolskim odnotowano 715 przypadków boreliozy, co daje zapadalność 76,1 na 100 tys. mieszkańców9. miejsce w kraju. Pod względem liczby przypadków województwo zajmuje 15. miejsce. Hospitalizacji wymagało 53 osoby (7,4%).

Podkarpackie

W podkarpackim zgłoszono 1919 przypadków, co odpowiada zapadalności 92,4 na 100 tys. mieszkańców4. miejsce w kraju. Pod względem liczby przypadków województwo zajmuje 5. miejsce. Hospitalizowano 72 osoby (3,8%).

Podlaskie

W podlaskim odnotowano 1095 przypadków boreliozy, co daje zapadalność 96,0 na 100 tys. mieszkańców2. miejsce w Polsce. Liczba przypadków daje 9. miejsce. Hospitalizacji wymagało 71 osób (6,5%).

Pomorskie

W województwie pomorskim zgłoszono 1944 przypadki, co przekłada się na zapadalność 82,4 na 100 tys. mieszkańców5. miejsce w kraju. Pomorskie zajmuje 4. miejsce pod względem liczby przypadków. Hospitalizacji wymagało 57 osób (2,9%).

Śląskie

W śląskim odnotowano 3387 przypadków boreliozy, co stanowi 2. miejsce w kraju. Zapadalność wyniosła 78,2 na 100 tys. mieszkańców6. miejsce. Hospitalizacji wymagało 137 osób (4,0%).

Świętokrzyskie

W świętokrzyskim zgłoszono 604 przypadki boreliozy, co daje zapadalność 51,5 na 100 tys. mieszkańców11. miejsce. To najniższa liczba przypadków w kraju (16. miejsce). Hospitalizowano 36 osób (6,0%).

Warmińsko-Mazurskie

W warmińsko-mazurskim odnotowano 1297 przypadków, co odpowiada zapadalności 95,2 na 100 tys. mieszkańców3. miejsce w Polsce. Liczba przypadków plasuje województwo na 7. miejscu. Hospitalizowano 104 osoby (8,0%).

Wielkopolskie

W wielkopolskim zgłoszono 1270 przypadków boreliozy, co daje zapadalność 36,4 na 100 tys. mieszkańców15. miejsce. Pod względem liczby przypadków województwo zajmuje 8. miejsce. Hospitalizacji wymagało 49 osób (3,9%).

Zachodniopomorskie

W zachodniopomorskim odnotowano 1064 przypadki boreliozy, co daje zapadalność 65,0 na 100 tys. mieszkańców10. miejsce w kraju. Liczba przypadków daje 10. miejsce. Hospitalizowano 31 osób (2,9%).

 

Borelioza w Polsce: Porównanie 2023 vs 2022

Wzrosty (2022 → 2023):

  • 📈 +7916 przypadków → wzrost o ponad 45%,

  • 📈 Zapadalność wzrosła o 21,2 pkt (z 45,9 do 67,1),

  • 🏥 Hospitalizacji więcej o 379 osób, choć procentowo udział hospitalizowanych pozostał praktycznie bez zmian (4,5% → 4,6%).

Tak znaczny wzrost liczby zgłoszonych przypadków może wynikać nie tylko z rzeczywistego nasilenia transmisji patogenu, ale także z poprawy wykrywalności choroby i diagnostyki laboratoryjnej po okresie pandemicznym, ale również rosnącej świadomości społecznej oraz bardziej sprzyjających warunków atmosferycznych dla aktywności kleszczy w sezonie 2023.

Borelioza z Lyme pozostaje największym zagrożeniem spośród wszystkich chorób odkleszczowych w Polsce. Rok 2023 był pod względem liczby zachorowań oraz zapadalności rokiem rekordowym. Dane te podkreślają konieczność dalszego rozwijania działań edukacyjnych, skutecznej profilaktyki oraz wzmacniania lokalnych i krajowych strategii zdrowia publicznego – szczególnie w regionach o najwyższej zapadalności, takich jak Małopolskie, Podlaskie i Warmińsko-Mazurskie.

REFERENCJE:

  1. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2023 roku, Państwowy Zakład Higieny
  2. Piotrowski M, Rymaszewska A. The Impact of a Pandemic COVID-19 on the Incidence of Borreliosis in Poland. Acta Parasitol. 2022 Jun;67(2):1007-1009. DOI: 10.1007/s11686-021-00495-0