Jak uniknąć ukąszenia przez kleszcze?

Wiosną i latem większość z nas spędza dużo więcej czasu na łonie natury niż w pozostałych częściach roku. Podczas grzybobrania, spacerów po lesie, biwakowania, czy pikniku nad jeziorem lub działce łatwo możemy stać się ofiarą kleszczy. Kleszcze możemy spotkać jednak nie tylko w leśnej głuszy. Coraz częściej pojawiają się one również pośród zieleni miejskiej – w przydomowych ogródkach, parkach, czy skwerach. Kleszcze mogą być nosicielami wielu chorób, jednak nie należy wpadać w panikę. Unikanie ulubionych aktywności i zamykanie się w czterech ścianach to nienajlepszy pomysł. Jeśli rzetelnie przestrzegamy podstawowych zaleceń, możemy drastycznie obniżyć ryzyko ukąszenia przez kleszcze i zakażenia chorobami. Pozwoli nam to cieszyć się z aktywnego wypoczynku pośród przyrody, który bezsprzecznie wpływa pozytywnie na nasze zdrowie i samopoczucie. Poniżej przedstawiamy podstawowe zasady pomagające znacznie obniżyć ryzyko zarażenia chorobami odkleszczowymi podczas obcowania z przyrodą.

Odpowiednie ubranie chroniące przed kleszczami

Najprostszym sposobem uchronienia się przed kleszczami jest noszenie długich spodni i bluzek z długim rękawem. Dodatkowo powinniśmy wciągnąć koszule w spodnie i nogawki w skarpetki. Może nie zawsze wygląda to elegancko, ale znacznie ograniczy pasożytom dostęp do naszego ciała. Odzież warto również przejrzeć po powrocie ze spaceru. Niejednokrotnie zdarza się, że kleszcze, które nie zdążyły się wbić w naszą skórę wciąż wędrują po ubraniu w poszukiwaniu miejsca do wkłucia. W związku z tym po przyjściu do domu wciąż jesteśmy narażeni na ukąszenie.

Preparaty na kleszcze

Na rynku dostępna jest cała gama produktów odstraszających owady i kleszcze. Zaliczamy do nich zarówno produkty oparte na naturalnych substancjach, jak i bardziej specjalistyczne, wytwarzane chemicznie środki. Te naturalne, do których zaliczamy (takich jak wanilia, citronella, czy lawenda, mają zdecydowanie przyjemniejszy zapach i są zupełnie bezpieczne w stosowaniu. Skuteczność jednak bywa dyskusyjna. Wybór repelentu zależy od naszych preferencji. Należy jednak liczyć się z tym, że najskuteczniejsze produkty mogą być szkodliwe nie tylko dla pasożytów, ale również dla nas samych. Z tego powodu nie powinniśmy stosować tych produktów nadmiernie często, tyczy się to w szczególności dzieci. Jeśli decydujemy się na stosowanie tego rodzaju środków należy bezwzględnie unikać kontaktu z oczami i ustami. Nie należy wdychać rozpylanej substancji, a także nie nanosić preparatów na zranione lub zadrapane miejsca na skórze.

Przy wyborze skutecznego repelentu podstawowym kryterium wyboru powinien być jego skład. Najbardziej niezawodne preparaty posiadają w swoim składzie DEET (może występować również jako N,N-diethyl-3-methylbenzamide), IR3535 (3-[N-butyl-N-acetyl]-aminopropionic acid, ethyl ester) lub ikarydynę (2-(2-hydroxyethyl)-1-piperidinecarboxylic acid 1-methylpropyl ester). W sprzedaży możemy znaleźć produkty będące mieszaniną tych trzech substancji, bądź posiadające jedną z nich. Najskuteczniejsze preparaty mogą zawierać nawet do 50% tych substancji.

Unikanie najbardziej ryzykownych miejsc występowania kleszczy

Kleszcze najczęściej przebywają w zacienionych miejscach, lasach o bujnym runie i stosunkowo dużej wilgotności (są bowiem niezbyt odporne na przesuszenie). Na ofiary czatują na krzakach, paprociach, wysokiej trawie i opadłych liściach leżących na ziemi. Zazwyczaj nie wyżej niż na wysokości 1 m nad ziemią. Dlatego kiedy mamy możliwość, starajmy się unikać tego rodzaju miejsc. Jeżeli nam się to nie udało zwróćmy szczególną uwagę na dokładne obejrzenie ciała po spacerze.

Oględziny ciała po powrocie do domu

Najważniejsze, aby zaraz po przyjściu do domu dokładnie sprawdzić, czy nie zabraliśmy z lasu pasażera na gapę. Kleszcze zazwyczaj wybierają miejsca, gdzie skóra jest ciepła i lekko wilgotna, a zarazem cienka, a więc łatwiej się w nią wkłuć. Warto zatem zwrócić szczególną uwagę na załamania w ciele – pod kolanami i pod pachami, w pachwinach i miejscach intymnych, czasem na głowie na granicy włosów lub za uszami, a nawet w pępku. W razie wątpliwości warto poprosić bliską osobę o pomoc w oględzinach. Wielokrotnie zdarza się, że znajdujemy kleszcze, które jeszcze nie zdążyły wbić się w skórę. Jeśli już jednak się to przytrafiło, zachowajmy spokój i zdrowy rozsądek. Jeśli usuniemy kleszcza w przeciągu paru godzin od wkłucia, w bezpieczny sposób, wówczas ryzyko zakażenia chorobami jest znikome.